Γνωμοδότηση του Αναστ. Ι. Τάχου, Oμ.Καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Οικονομική ελευθερία. -Δημόσιο λατομείο βιομηχανικών ορυκτών.
- Διαδικασία έρευνας Δικαίωμα εκμετάλλευσης από ιδιώτη «δι'απ'ευθείας συμβάσεως>>. - Προϋποθέσεις. - Επίκληση ανακριβών γεγονότων και εσφαλμένης ερμηνείας του νόμου από την Διοίκηση.
Διάγραμμα : Α. Ιστορικό. Β. Ερώτημα. Γ. Κρίσιμες διατάξεις. Δ. Παρατηρήσεις. α. Γενικές. Η ισχύς των Διεθνών Συμβάσεων. β. Ειδικές.
I. Η οικονομική ελευθερία κατά την εκμετάλλευση δημόσιου λατομείου από ιδιωτική επιχείρηση και η ανάπτυξη της Χώρας. 11. Η ερμηνεία από την Διοίκηση της δήλωσης του διοικούμενου στην λατομική διαδικασία. 111. Η διαδικασία λατομικής έρευνας ενόψει της εκμετάλλευσης δημόσιου λατομεί ου. IV. Η οικονομική ελευθερία και η αιτιολογία του περιορισμού της κατά την διαδικασία της εκμίσθωσης «δι'απ 'ευθείας συμβάσεως». Ε.Απάντηση.
Α. Ιστορικό
1. Η Ο.Ε. Ν. Αλεξανδρίδης και Σια- Geo-Vet (εφεξής Ο.Ε.) ιην 6- 5-2004 και την 11-5-2004, υπέβαλε προς την Περιφέρεια Ανατ. Μακεδονίας-Θράκης (εφεξής ΠΑΜΘ.) - Δ/νση Σχεδιασμού και Ανάπτυξης αιτήσεις για να χορηγηθεί « ... άδεια ερευνητικών εργασιών για λατομείο βιομηχανικού ορυκτού (σύμφωνα με τον Ν. 669/77) για χώρο ... στην περιοχή Δ/Δτος Πετρωτού (Δήμου Τριγώνου του Ν. 'Εβρου). Η έκταση ορίζεται από τις παρακάτω συντεταγμένες ...».
2. Η Π.Α.Μ.Θ. - Δ/νση Σχεδιασμού και Ανάπτυξης , με τα υπ'αριθ.
1918/25.125, 1919/25.126,1920/25 .127, 1921/25.128, 1922/25.129 και 1923/25.130/25-5-2004, έγγραφά της προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες ζήτησε τις σχετικές γνωμοδοτήσεις τους επί των ανωτέρω αιτήσεων της Ο.Ε.
3. Μετά τις απαντήσεις των προαναφερθεισών Υπηρεσιών, η Π.Α.Μ.Θ. - Δ/νση Σχεδιασμού και Ανάπτυξης, προέβη σε ενημέρωση των λοιπών αρμόδιων Υπηρεσιών και της Ο.Ε., από την οποία
ζητήθηκε η κατάθεση Μ.Π.Ε. και σχετική εγγύηση (βλ. έγγραφα (υπ'αριθ. 230/Φ.25.125, 231/Φ.25.126 , 232/Φ.25.127, 234/Φ.25.129,235/Φ.25.130/21-1 -2005).
Σε όλα τα ενλόγω έγγραφα, τονίζεται ότι: «Η μη έγκαιρη κατάθεση των παρaπάνω στοιχείων [δηλ. Μ.Π.Ε. και των σχετικών εγγυητικών επιστολών] στην Υπηρεσία μας θα οδηγήσει σε ακύρωση της αίτησής σας λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος για τη χορήγηση της παραπόνω άδειας».
4. Η Ο.Ε. έχει έγκαιρα καταθέσει τα αιτηθέντα, ως άνω, στοιχεία (βλ. και Απόφαση Π.Α.Μ.Θ. - Δ/νση ΠΕ.ΧΩ., υπ'αριθ. 5112/616/24-11- 2005).
5. Η Ο.Ε. με την από 11-4-2005 αίτησή της προς την Π.Α.Μ.Θ. Δ/νσης Σχεδιασμού και Ανάπτυξης, ζήτησε την απευθείας μίσθωση του προμνησθέντος λατομικού χώρου ,ως εξής:
«Παρακαλοuμε να μας χορηγήσετε άδεια ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗΣ για λατομείο ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ (σύμφωνα με το Ν. 669 I 77), για χώρο έκτασης 161.265,28 μ2 στην περιοχή Δ/Δτος ΠΠΡΩΤΩΝ (ΔΗΜΟΥ ΤΡΙΓΩΝΟΥ) του Ν. ΕΒΡΟΥ. Η έκταση αυτή ορίζεται από τις παρακάτω συντεταγμένες ορίων εξαρτημένες από το Κρατικό Τριγωνομετρικό Δίκτυο με ΚΦΧ φ = 41° 45' και λ =+2" 45'.
Α = 12250.00 Υ=-4800 00
Β = 12610.00 Υ=-4993.33
Γ = 12475.83 Υ= -5307.50
Δ = 12027.50 Υ= -5112.50
Συνημμένα σας υποβάλλουμε:
6. Το Υπουργείο Ανάπτυξης - Γεν. Δ/νση Φυσικού Πλούτου -
Δ/νση Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών, απέστειλε προς την «Νομική 'Διεύθυνση» του Υπουργείου το υπ'αριθ. Δ.8 Β./Φ.6.14 .15οικ./15634/3596/18-7-2007 έγγραφό του, ως ακολούθως:
«ΘΕΜΑ: Δυνατότητα απ'εuθείας μίσθωσης δημόσιου λατομείου βιομηχανικού ορυκτού (Ζεολίθου), στην περιοχή του Δ.Δ. Πετρωτών, δήμου Τριγώνου, νομού Έβρου.
Σχετικά...
1) Η εταιρεία «Ν. ΜΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ & Σία Ο.Ε .» ενδιαφέρεται για την απόκτηση άδειας εκμετάλλευσης λατομείου βιομηχανικού ορυκτού (ζεολίθου), στην περιοχή του Δ .Δ . Πετρωτών, δήμου Τριγώvου, νομού Έβρου και σε έκταση 161,2658 στρέμματα.
Η έκδοση της υπόψη άδειας εκμετάλλευσης αποτελεί αρμοδιότητα της υπηρεσίας μας.
Για την έκδοση της αδείας εκμετάλλευσης πρέπει να προηγηθεί η συγκέντρωση σειράς απαραίτητων δικαιολογητικών από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης τα οποία στη συνέχεια θα διαβιβασθούν στην υπηρεσία μας για τελικό έλεγχο και έκδοση της υπόψη άδειας.
2) Ο χώρος του υπόψη λατομείου αποτελεί δημόσια έκταση και μεταξύ των απαραίτητη των δικαιολογητικών για την έκδοση της άδειας εκμετάλλευσης, περιλαμβάνεται η σύναψη μίσθωσης του χώρου μεταξύ της αρμόδιας Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης και του ενδιαφερόμεvου .
απόσπασμα από: Γνωμοδότηση Τάχου 18 Νοεμβρίου 2008
* * * * *
Γνωμοδότηση της κ. Ευ. Κουτούπα-Ρεγκάκου, Καθηγήτρια Διοικητικού Δικαίου, Σχολή Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Α.Π.Θ.
1. Ιστορικό-ερώτημα
Ετέθησαν υπόψη μου τα εξής πραγματικά περιστατικά:
Η επιχείρηση "Ν. Αλεξανδρίδης και Σια Ο.Ε." με τον διακριτικό τίτλο Geo-Vet υπέβαλε προς τη Διεύθυνση Σχεδιασμού και Ανάπτυξης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης τις από 06.05.2004 και 11.05.2004 αιτήσεις με αντικείμενο τη χορήγηση άδειας ερευνητικών εργασιών για λατομείο βιομηχανικού ορυκτού (σύμφωνα με τον Ν. 669/1977), σε έκταση που βρίσκεται στην περιοχή του Δημοτικού Διαμερίσματος Πετρωτού του Δήμου Τριγώνου, στον Νομό Έβρου. Η εν λόγω έκταση ανήκει κατά κυριότητα στο ελληνικό Δημόσιο.
Μετά την τήρηση των προβλεπόμενων γνωμοδοτικών διαδικασιών, η αρμόδια Διεύθυνση της Περιφέρειας ζήτησε από την αιτούσα την υποβολή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και ορισμένων άλλων δικαιολογητικών, τα οποία κατατέθηκαν εμπρόθεσμα. H ενδιαφερόμενη επιχείρηση υπέβαλε ακολούθως στην Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας-Θράκης την από 11.04.2005 αίτηση για τη χορήγηση άδειας εκμετάλλευσης λατομείου σύμφωνα με το άρθρο 4 ν. 669/1977, καθώς και την απευθείας μίσθωση της ίδιας δημόσιας έκτασης, στην οποία είχε προηγουμένως ζητήσει να διενεργήσει ερευνητικές εργασίες.
Η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας-Θράκης με το υπ'άριθ. πρωτ. 5112/616/24.11.2005 έγγραφό της, έδωσε στην ενδιαφερόμενη επιχείρηση Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων.
Στις 19.12.2005 η εταιρεία Ν. Αλεξανδρίδης και Σία υπέβαλε προς την Δ/νση Δασών Έβρου αίτηση άδειας επέμβασης στον επίμαχο λατομικό χώρο, αίτηση που διαβιβάσθηκε από την υπηρεσία αυτή προς το Δασαρχείο Διδυμοτείχου με το υπ'αριθ. 5190/09.01.2006 έγγραφο. Με το υπ'αριθ. 5728/18.10.2007 έγγραφο ο Γ.Γ. της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας-Θράκης εκδίδει άδεια επέμβασης για την εκμετάλλευση λατομικού χώρου βιομηχανικών ορυκτών στην επίμαχη έκταση.
Με την υπ'αριθ. 1/15.02.2006 απόφαση της Επιτροπής Επιλύσεως Δασικών Αμφισβητήσεων Ν. Έβρου της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας-Θράκης καθορίσθηκε το αντάλλαγμα παραχώρησης για την κατά χρήση παραχώρηση μέχρι 31.12.2011 δημόσιας δασικής έκτασης για την εκμετάλλευση λατομικού χώρου.
. . .
ΙΙΙ. Συμπέρασμα
Ι. Μείζων πρόταση του νομικού συλλογισμού
Α. Γενικές διατάξεις
Τα άρθρα 5, 17, 18.5, 106 του Συντάγματος, το 1ο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και οι γενικές αρχές της οικονομικής ελευθερίας, της αρχής της νομιμότητας, της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, του κράτους δικαίου και της ασφάλειας του δικαίου.
Β. Ειδικές διατάξεις
Το άρθρο 3 του ΠΔ 285/1979 έχει ως εξής: "Δια πλειοδοτικής δημοπρασίας εκμισθούνται δημόσια λατομεία βιομηχανικών ορυκτών και μαρμάρων, εφ' όσον: α) Εγένετο εις ταύτα εκμετάλλευσις οιασδήποτε μορφής ή β) Διενεργήθησαν ερευνητικά έργα υπό του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.)".
Ως προς την ερμηνεία του άρθρου 3
Καταρχάς, ακόμη και εάν υιοθετηθεί μόνον η γραμματική ερμηνεία, προδήλως η διάταξη του άρθρου 3 του ΠΔ 285/79 αφορά τα νομοτύπως διενεργηθέντα έργα, γεγονός που αμφισβητείται εν προκειμένω από τα ίδια τα έγγραφα του Ι.Γ.Μ.Ε.
Στην περίπτωση όμως του άρθρου 3 του ΠΔ 285/79 αφενός μεν η διατύπωση είναι σαφής, αφετέρου δε, ακόμη και αν θεωρηθεί μη σαφής, τότε, σε περίπτωση δηλαδή αμφιβολίας, επιβάλλεται, εκτός της γραμματικής, και η τελεολογική ερμηνεία του νόμου.
Με το σκεπτικό αυτό, εκτός της χρήσης του αορίστου χρόνου στην παράγραφο 3 εδ. β) του άρθρου 3 του ΠΔ 285/1979 ["(β) Διενεργήθησαν ερευνητικά έργα..."], πρέπει να δοθεί σημασία και στο γεγονός ότι στον ειδικό τομέα της διαχείρισης της περιουσίας του δημοσίου, στην εκμετάλλευση των λατομείων, ο νομοθέτης θέτει αμέσως μετά την επιλογή της δημοπρασίας, και εφόσον δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της, ως ισότιμη την λύση της απευθείας ανάθεσης, συνυπολογίζοντας στο δημόσιο συμφέρον και ιδιωτικοικονομικά κριτήρια.
Εξάλλου, το άρθρο 11 ΠΔ 285/1979 προβλέπει ότι: "1. Λατομικαί εκτάσεις ανήκουσαι εις το Δημόσιον και περικλείουσαι κοιτάσματα βιομηχανικών ορυκτών ή μαρμάρων εκμισθούνται δι'απ'ευθείας συμβάσεως, εις τον πρώτον υποβαλόντα την σχετικήν περί μισθώσεως αίτησιν, εφόσον: α) δεν συντρέχουν αι προϋποθέσεις της δια πλειοδοτικής δημοπρασίας εκμισθώσεως, περί ων αι διατάξεις του άρθρ. 3 του παρόντος Π.Δ/τος".
Γ. Θεωρία και ratio του νομοθέτη
Αντίθετα προς τις διατάξεις που διέπουν την κυριαρχική δράση δράση της διοίκησης στους τομείς π.χ. των δημοσίων συμβάσεων, ο νομοθέτης του άρθρου 1 του ΠΔ 285/1979, κινούμενο στον τομέα της διαχείρισης της ιδιωτικής περιουσίας του δημοσίου και επιδιώκοντας ειδικότερα την ανάπτυξη της εξορυκτικής βιομηχανίας, επιδιώκει να επιτύχει μια εξισορρόπηση των δημοσίων και ιδιωτικών συμφερόντων κατά την εκμίσθωση λατομικών εκτάσεων, με γνώμονα πάντοτε την κατά το άρθρο 106 παρ. 1 του Συντάγματος προαγωγή της εξορυκτικής δραστηριότητας και έτσι δεν προβλέπει ως κανόνα τη διενέργεια δημοπρασίας, αλλά καθιερώνει μάλλον ως ισότιμες μορφές εκμίσθωσης των ακινήτων του Δημοσίου που διαθέτουν ορυκτό πλούτο τη δημοπρασία και την απευθείας ανάθεση.
Μάλιστα, το άρθρο 3 ΠΔ 285/1979 προβλέπει ειδικότερα την εκμίσθωση με δημοπρασία λατομικών εκτάσεων του Δημοσίου μόνον σε δύο ειδικές περιπτώσεις, όταν έχει προηγηθεί λατομική εκμετάλλευση ή όταν έχουν διενεργηθεί ερευνητικά έργα του Ι.Γ.Μ.Ε. Αντιθέτως, σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 1 ΠΔ 285/1979, στις υπόλοιπες περιπτώσεις η εκμίσθωση των δημόσιων λατομικών εκτάσεων γίνεται με απευθείας ανάθεση.
Δ. Ουσιαστικές εκτιμήσεις
Όταν το δυναμικό ορισμένης περιοχής είναι ακόμη αδιευκρίνιστο, εφόσον δεν έχει προηγηθεί λατομική δραστηριότητα, ούτε έχει διακριβωθεί η ύπαρξη αξιοποιήσιμων κοιτασμάτων εξόδοις δημοσίου φορέα, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις σε ερευνητικές εργασίες, με εντελώς αβέβαιη έκβαση. Στις περιπτώσεις αυτές, προκειμένου ακριβώς να προαχθεί η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας, ο νομοθέτης επιθυμεί να προσελκύσει τους ιδιώτες επενδυτές, μειώνοντας το κόστος και τον επενδυτικό κίνδυνο του ενδιαφερόμενου, διαμέσου της απευθείας εκμίσθωσης σε αυτόν της δημόσιας έκτασης.
Εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμα ερευνητικά πορίσματα περί της ύπαρξης ορυκτού πλούτου, αφενός μεν η υποβολή σε διαδικασία δημοπρασίας είναι υπέρμετρα επαχθής για τον ιδιώτη, ο οποίος θα κληθεί να αναλάβει τον κίνδυνο ενός υψηλού μισθώματος για μια ενδεχομένως στείρα έκταση, αφετέρου δε στερείται κάθε νοήματος η από κοινού επιβολή της πλειοδοτικής διαδικασίας για την εκμίσθωση των περιοχών στις οποίες έχει πραγματοποιηθεί εξορυκτική δραστηριότητα με τις εκτάσεις εκείνες στις οποίες έχουν διενεργηθεί ερευνητικές εργασίες.
ΙΙ. Ελάσσων πρόταση του νομικού συλλογισμού
Εφόσον κατά την υποβολή της αίτησης μίσθωσης της λατομικής έκτασης στο Πετρωτό Έβρου
α) δεν είχε γίνει στην επίμαχη περιοχή οιαδήποτε νόμιμη εκμετάλλευση και δεν είχαν εκτελεσθεί νομίμως ερευνητικά έργα
β) από την ενδιαφερόμενη επιχείρηση ή την αρμόδια υπηρεσία δεν υπήρχαν διαθέσιμα ερευνητικά πορίσματα του Ι.Γ.Μ.Ε., κατά τρόπον ώστε να αίρεται ο επιχειρηματικός κίνδυνος σχετικά με την ύπαρξη εκμεταλλεύσιμων ορυκτών
γ) από την ενδιαφερόμενη επιχείρηση έχουν καταβληθεί έξοδα μετά από πρόσκληση των αρμοδίων διοικητικών αρχών και μέσα στα πλαίσια της διαδικασίας σύναψης σύμβασης μίσθωσης
δ) έχουν εκδοθεί σε διάστημα πενταετίας πολλές διοικητικές πράξεις που έχουν δημιουργήσει στην ενδιαφερόμενη εταιρεία άξια νομικής προστασίας πεποίθηση ότι η σύμβαση μίσθωσης θα συναφθεί
ΙΙΙ. Συμπέρασμα του νομικού συλλογισμού
Συνάγεται το συμπέρασμα ότι:
-δεν συντρέχει η προϋπόθεση του άρθρου 3 περ. β) ΠΔ 285/1979 για την προκήρυξη δημοπρασίας
και συνεπώς
-η αρμόδια Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας-Θράκης μπορεί νομίμως να προβεί στην απευθείας εκμίσθωση της εν λόγω έκτασης στην αιτούσα βάσει του άρθρου 11 παρ. 1 του ΠΔ 285/1979.
...απόσπασμα από: Γνωμοδότηση Κουτούπα 2010
Ελληνικός Ζεόλιθος: Δημόσιο λατομείο βιομηχανικών ορυκτών
Ελληνικός Ζεόλιθος: Δημόσιο λατομείο βιομηχανικών ορυκτών
Κανόνας είναι 1) Nα τηρούμε χρονική απόσταση τουλάχιστον 2-3 ωρών, από την προηγούμενη ανάρτηση και 2) να μην βάζουμε αναρτήσεις που αφορούν, διαφημίσεις κομμάτων, ύβρεις, ρατσισμό και προσωπικές αντιπαραθέσεις...αυτές θα κατεβαίνουν αυτόματα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου